Addis Ababa, Sebteembar 9, 2025 – Dowladda Itoobiya ayaa si rasmi ah u furtay Grand Ethiopian Renaissance Dam (GERD), biyo-xireenka ugu weyn Afrika oo muddo dheer la sugayey, kaas oo hadda si buuxda ugu shaqeyn doona awood dhan 5,150 MW.
Muhiimadda Mashruuca
GERD wuxuu noqonayaa isha ugu weyn ee koronto dalka Itoobiya, iyadoo la filayo inuu daboolo baahida gudaha iyo korna u qaado awoodda dalka ee dhoofinta korontada. Mashruucu wuxuu ku kacay in ka badan $5 bilyan waxaana maalgelintiisa inta badan fuliyey Itoobiya lafteeda, taas oo astaan u noqotay madax-bannaanida dhaqaale iyo iskutashiga bulshada. Biyo xidheenka ayaa keenay khilaaf xoogan oo ka dhex aloosamay Masar, Suudaan, iyo itoopiya.
Saameynta Dhaqaale iyo Bulsho
- Koronto joogto ah – Korontadu waxay noqon doontaa mid si weyn looga helo gudaha, taas oo ka caawin doonta ganacsiyada, warshadaha iyo bulshada in ay ka baxaan dhibaatada koronto la’aanta soo noqnoqota.
- abuurista Warshado cusub – Waxay fureysaa albaabo cusub oo maalgashi, gaar ahaan warshadaha culus sida birta, macdanta iyo farsamada casriga ah.
- Dhoofinta korontada – Itoobiya waxay horey ugu siisay koronto dalalka dariska ah sida Jabuuti iyo Suudaan, iyadoo qorsheyneysa inay ballaariso si ay uga faa’ideyso dakhliga dhoofinta.
Khilaafka Diblomaasiyadeed
Masar ayaa walaac xooggan ka qabta in mashruuca uu yareeyo socodka biyaha webiga Nile ee ay ku tiirsan tahay beeraha iyo biyaha nolosha dadka. Itoobiya waxay ku doodeysaa in mashruucu uusan dhaawaceyn Masar balse uu ujeedkiisu yahay horumarinta gudaha iyo in gobolka oo dhan uu ka faa’idaysto. Inkasta oo muran siyaasadeed jiro, Itoobiya waxay muujisay inay diyaar u tahay wada hadal iyo heshiisyo caalami ah oo lagu xaqiijinayo in GERD uu noqdo mashruuc guul u ah dhammaan dhinacyada.
Aragti Mustaqbal
Khabiirada dhaqaalaha ayaa sheegaya in GERD uu noqon doono mashruuca ugu saameynta badan Geeska Afrika tobanka sano ee soo socda, maadaama uu keeni karo koboc dhaqaale, shaqo-abuur badan, iyo in Itoobiya ay si rasmi ah uga mid noqoto waddamada awoodda tamarta leh ee Afrika.
Xigashooyin: