september, 10.2025
Addis Ababa – Hoggaamiyeyaasha Afrika ayaa si wadajir ah u iclaamiyay qorshe dhaqaale oo ballaaran oo lagu doonayo in sanad kasta la ururiyo $50 bilyan, taas oo lagu maalgelin doono xalal waara oo wax ka qabta isbeddelka cimilada iyo dhibaatooyinka deegaanka ee qaaradda ka jira. Go’ankan ayaa lagu gaaray shir heer sare ah oo lagu qabtay magaalada Addis Ababa, kaas oo ay ka qeyb galeen madaxda dowladaha, ganacsatada iyo ururrada caalamiga ah.
Qorshahan cusub oo lagu magacaabay Africa Climate Innovation Compact iyo African Climate Facility ayaa loogu talo galay in uu taageero ugu yaraan 1,000 mashruuc oo xal u noqda isbadalka cimillada, inta ka horreysa sanadka 2030. Mashruucyadan waxaa diiradda lagu saari doonaa tamarta nadiifta, beeraha, maamulka biyaha, iyo tignoolajiyada deegaanka, iyadoo la doonayo in Afrika loo diyaariyo mustaqbal cagaaran oo waara.
Sababta Ololahan
Afrika ayaa ah qaaradda u nugul isbeddelka cimilada, inkasta oo uu kuyaryahay qiiqa marka la bar bar dhigo qaaradaha kale. hadana Dalal badan ayaa wajahaya abaaro daba dheeraaday, fatahaado soo noqnoqda iyo yaraanta biyaha, kuwaas oo saamayn ku yeeshay nolosha bulshada iyo dhaqaalaha. Sidaa darteed, madaxda qaaraddu waxay ku baaqeen in la abuuro hannaan maalgelin joogto ah oo taageera hal-abuurnimada iyo tiknoolajiyada wax looga qaban karo dhibaatooyinkan.
Guddoomiyaha Midowga Afrika, Moussa Faki Mahamat, ayaa sheegay in qorshahani uu yahay tallaabo cusub oo muujinaysa in Afrika aysan kaliya sugin gargaar caalami ah, balse ay rabto inay hogaamiso xalka isbadaelka cimilada. “Qaaraddu waxay leedahay dhallinyaro hal-abuur badan, ganacsiyo yaryar oo firfircoon, iyo khayraad dabiici ah oo qani ah. Haddii aan si sax ah u maalgashanno, waxaan noqon karnaa hormuudka xalalka cimilada aduunka,” ayuu yiri.
Doorka shirkadaha yar yar (Startups-ka)
Qorshahan cusub waxa uu fursad weyn siinayaa startups-ka Afrika, gaar ahaan kuwa ku shaqeeya tamarta la cusboonaysiin karo sida qoraxda iyo dabaysha, iyo sidoo kale shirkadaha bixiya xalalka beeraha casriga ah, kaydinta biyaha, iyo tiknoolajiyada deegaanka.
Khabiir ku takhasusay ganacsiga cagaaran, Dr. Amina Hassan oo ka tirsan Jaamacadda Nairobi, ayaa sheegtay in “startups-ku ay yihiin kuwa ugu dhaqsaha badan ee la jaan qaadi kara hal-abuurnimada cusub. Haddii maalgelin joogto ah la helo, shirkado badan ayaa soo saari kara xalal qiimo jaban oo wax looga qaban karo baahiyaha bulshada.”
Waxaa sidoo kale la filayaa in ololahan uu dhiirrigeliyo maalgashadayaasha caalamiga ah inay ku soo jeestaan Afrika, iyagoo u arka qaaradda meel ay ka heli karaan fursado dhaqaale iyo saameyn bulsho oo isku mar ah.
Inkasta oo qorshahani yahay mid rajo weyn xanbaarsan, haddana waxaa jira caqabado dhowr ah oo ka hor imaan kara hirgelintiisa. Waxaa ka mid ah:
Caqabadaha Jira
- Maalgelin joogto ah oo xasiloon: Su’aasha ugu weyn ayaa ah sida $50 bilyan sanadkiiba loo heli karo iyadoo dhaqaalaha dalalka Afrika uu daciif yahay.
- Kalsoonida maalgashadayaasha: Si loo soo jiito maalgashadayaasha gaarka ah, waxaa loo baahan yahay sharciyo cad, ilaalinta hantida, iyo nidaam maamul oo hufan.
- Kaabayaasha dhaqaale iyo farsamo: Dalal badan ayaa wali wajahaya dhibaatooyin la xiriira tamarta, internet-ka, iyo gaadiidka, kuwaas oo saameyn kara hirgelinta mashruucyada cusub.
Mustaqbalka Dhaqaalaha Cagaaran ee Afrika
Haddii qorshahani uu guuleysto, khubarada ayaa aaminsan in uu ka dhigi karo Afrika xarunta caalamiga ah ee xalalka cimilada. Waxaa la filayaa in uu abuuro boqollaal kun oo shaqooyin ah, lana taageero kobaca dhaqaalaha iyadoo si gaar ah loo horumarinayo startups iyo ganacsiyada yaryar ee deegaanka ka shaqeeya.
Dr. Hassan ayaa intaas ku dartay: “Ma aha oo keliya arrin deegaanka lagu badbaadinayo, balse waa fursad dhaqaale oo taariikhi ah. Haddii aan si wanaagsan uga faa’ideysano, Afrika waxay noqon kartaa il dhaqaale cagaaran oo caalami ah.”
Gunaanad
Ololaha cusub ee $50 bilyan sanad walba ayaa noqon kara isbeddelka ugu weyn ee Afrika ka hirgala muddo dheer, haddii la helo taageero iyo maamul wanaagsan. Waxaa uu siinayaa fursad dahabi ah startups-ka iyo ganacsiyada yaryar ee hal-abuurka ku shaqeeya, isla markaana waxaa uu caawin doonaa qaaradda inay ka qayb qaadato la dagaallanka isbeddelka cimilada.
Xigasho:Twitter https://bit.ly/3VCZoTr
