Adduunyada casriga ah ee xawliga ku socota, wax soo saarku (Productivity-ga) wuxuu noqday mid ka mid ah arimaha ugu muhiimsan ee qof kastaa hiigsado. Dadku waxay raadiyaan habab iyo xeelado ay ku kordhiyaan wax-soo-saarkooda, si ay u gaaraan yoolalkooda shakhsi iyo kuwa xirfadeedba. Laakiin, sidee buu Islaamku u eegaa wax-soo-saarka? Islaamku waa hab-nololeed dhammaystiran oo bixiya tilmaamo cadcad oo ku saabsan sida loo noqdo qof wax-ku-ool ah, adduun iyo aakhiraba. Maqaalkan, waxaan ku falanqayn doonaa mabaadi’da wax-soo-saarka Islaamka, annagoo iftiiminayna sida ay nooga caawin karaan inaan dhisno nolol guulaysata oo barakeysan.
mabda’a 1aad: la imaanshaha Niyada
Niyadu waa udub-dhexaadka wax-qabad kasta oo Islaamka ah. Nebi Muxammad (NNKH) wuxuu yiri: “acmaasha waxaa lagu abaal-mariyaa niyooyinka, qof walbana wuxuu helayaa wixii uu niyaystay.” Xadiiskan wuxuu si cad u muujinayaa muhiimada niyada ee nolosha Muslimka. Haddii niyadeennu tahay inaan Alle raalli-gelinno, shaqadeennu waxay noqonaysaa cibaado, waxaana ku helaynaa barako iyo ajar. Tusaale ahaan, haddii aan shaqeyno si aan qoyskeenna u masruufno oo aan u noqonno kuwo bulshada wax u tara, niyadaas wanaagsan waxay ka dhigaysaa shaqadeenna mid la aqbalo oo barakeysan. Sidaa darteed, ka hor intaadan bilaabin hawl kasta, waa muhiim inaad niyadaada hagaajiso oo aad ka dhigto mid Alle dartii ah. Tani waxay ku siinaysaa tamar iyo dhiirigelin joogto ah, xitaa marka aad la kulanto caqabado. Niyaddu waxay sidoo kale kaa caawinaysaa inaad diirada saarto yoolkaaga ugu dambeeya, kaas oo ah guusha adduun iyo mida aakhiraba.
mabda’a 2aad: sugida salaada
Salaaddu waa tiirka labaad ee Islaamka, waana mid ka mid ah hababka ugu muhiimsan ee lagu maareeyo waqtiga laguna kordhiyo wax-soo-saarka. Shan jeer maalintii, Muslimiintu waxay istaagaan Alle hortiis, taas oo u abuurta jadwal cibaado oo joogta ah . Qorsheynta hawlahaaga maalinlaha ah ee ku xeeran waqtiyada salaadda waxay kaa caawinaysaa inaad si hufan u maareyso waqtigaaga. Sida ku cad cilmi-baarisyo badan, salaaddu waxay kordhisaa feejignaanta iyo diirad-saarka, taas oo si toos ah u saameysa wax-soo-saarkaaga .
Marka aad salaadda u tukato si khushuuc leh, waxaad ka go’daa adduunyada, waxaadna la xiriirtaa Rabbigaa, taas oo ku siinaysa xasillooni iyo tamar cusub. Xasilloonidaan maskaxeed waxay kuu sahlaysaa inaad si fiican u fikirto, go’aamo sax ahna u gaarto, iyo inaad si hufan u qabato hawlahaaga. Waxaa intaa dheer, salaaddu waxay kaa dhigaysaa mid joogteeya hawlaha waxtarka u leh naftiisa, waana sifada ugu muhiimsan ee Productiviga laga doonayo.
mabda’a 3aad: Barakada kallahaada
Islaamku wuxuu si gaar ah u dhiirigeliyaa ka faa’iideysiga saacadaha hore ee subaxda. Nebigu (NNKH) wuxuu u duceeyay ummaddiisa in aroorta hore loo barakeeyo, isagoo yiri: “Allow u barakee ummaddayda aroortooda.” salaadda Fajr ka dib, waa waqti dahabi ah oo maskaxdu firfircoon tahay, buuqana uu yaryahay. Ka faa’iideysiga waqtigan si aad u qabato hawlahaaga ugu muhiimsan, sida akhriska Quraanka, barashada cilmiga, ama qorsheynta maalinta, waxay si weyn u kordhinaysaa wax-soo-saarkaaga. Barakooyinka waqtigan ma aha oo kaliya kuwo ruuxi ah, laakiin sidoo kale waxay leeyihiin saameyn togan oo dhinaca jireed iyo maskaxeed ah. Qofka aroortii hore kaca wuxuu helaa waqti dheeraad ah oo uu ku diyaargaroobo maalinta, wuxuuna dareemaa firfircooni iyo kalsooni.
mabda’a 4aad: akhrinta Quranka
Quraanku waa hadalka Alle, akhriskiisuna wuxuu leeyahay barakooyin aan la soo koobi karin. Inkasta oo ay u muuqan karto in akhriska Quraanka uu waqti kaa qaadanayo, hadana dhab ahaantii wuxuu kordhiyaa barakada waqtigaaga, taas oo kuu sahlaysa inaad wax badan qabato waqti yar gudihiis. Akhriska Quraanka wuxuu dejinayaa nafta, wuxuuna kordhinayaa xusuusta iyo diirad-saarka. Waxaa intaa dheer, Quraanku wuxuu bixiyaa tilmaamo iyo xikmado ku saabsan sida loo maareeyo nolosha, loo xalliyo dhibaatooyinka, loona noqdo qof wax-ku-ool ah. Tusaale ahaan, aayadaha ka hadlaya dulqaadka, shaqo-wanaagga, iyo isku-kalsoonaanta waxay si toos ah u dhiirigelinayaan wax-soo-saarka. Sidaa darteed, in qayb ka mid ah maalintaada aad u hurto akhriska Quraanka, xitaa haddii ay tahay dhowr daqiiqo oo kaliya, waxay si weyn u wanaajinaysaa tayada wax-qabadkaaga iyo noloshaada guud ahaan.
mabda’a 5aad: sadaqada
Sadaqadu waa mid ka mid ah tiirarka muhiimka ah ee Islaamka, waana hab lagu nadiifiyo hantida laguna helo barako. Inkasta oo ay u muuqan karto in sadaqadu ay yareynayso hantida, haddana Quraanka iyo Sunnaha waxay caddeeyeen in sadaqadu ay kordhiso hantida oo ay barakayso. Sidoo kale, deeqsinimada iyo caawinta dadka kale waxay abuurtaa jawi wanaagsan oo bulsho, taas oo si toos ah u saameysa wax-soo-saarka. Marka aad caawiso dadka kale, waxaad dareemeysaa farxad iyo qanacsanaan, taas oo ku siinaysa tamar dheeraad ah oo aad ku qabato hawlahaaga. Waxaa intaa dheer, sadaqadu waxay kaa ilaalisaa masiibooyinka iyo dhibaatooyinka, taas oo kuu sahlaysa inaad diirada saarto yoolalkaaga. Deeqsinimadu ma aha oo kaliya hanti, laakiin sidoo kale waxay noqon kartaa waqti, aqoon, ama xirfad. Marka aad waqtigaaga ama aqoontaada la wadaagto dadka kale, waxaad kordhinaysaa barakada noloshaada, waxaana kuu furmaya fursado cusub oo kor kuu qaada.
mabda’a 6aad: sugida shaqada
Islaamku wuxuu si weyn u dhiirigeliyaa anshaxa shaqada ee wanaagsan iyo tayada wax-qabadka. Quraanka iyo Sunnaha waxay ku boorrinayaan Muslimiinta inay shaqadooda u qabtaan si hufan oo daacad ah. Nebi Muxammad (NNKH) wuxuu yiri: “Ilaahay wuxuu jecel yahay marka midkiin uu shaqo qabanyo in uu sugo sifiicana u qabto.” Xadiiskan wuxuu muujinayaa muhimada tayada iyo hufnaanta shaqada. Wax-soo-saarka Islaamka ma aha oo kaliya in la qabto hawlo badan, laakiin sidoo kale in loo qabto si wanaagsan oo dhammaystiran. Anshaxa shaqada Islaamka wuxuu ku salaysan yahay daacadnimo, mas’uuliyad, iyo dadaal. Marka aad shaqadaada u qabato si daacad ah oo aad mas’uuliyad iska saarto, waxaad kasbanaysaa kalsoonida dadka kale, waxaana kuu furmaya fursado cusub oo guul ah. Sidoo kale, dadaalka joogtada ah iyo horumarinta xirfadahaaga waxay kaa dhigaysaa mid ka qiimo badan suuqa shaqada, waxaana kuu fududaanaysa inaad gaarto yoolalkaaga xirfadeed.
Gunaanad
Wax-soo-saarka Islaamka waa mid ka duwan fikradaha casriga ah ee wax-soo-saarka, maadaama uu ku salaysan yahay qiyam diini ah oo qofka ka caawinaya inuu guul ka gaaro adduun iyo aakhiraba. Mabaadida sida niyada, salaadda, barakada aroorta hore, akhriska Quraanka, sadaqada, iyo anshaxa shaqada ayaa ah tiirar muhiim ah oo qofka Muslimka ah ka caawinaya inuu noqdo mid nafci leh oo barakeysan. Marka aan ku dhaqanno mabaadi’dan, waxaan dhisaynaa nolol isku dheelitiran oo leh barako, xasillooni, iyo guul. Ha iloobin in wax-soo-saarka dhabta ahi aanu ahayn oo kaliya in la qabto hawlo badan, laakiin in loo qabto si wanaagsan, niyadna ku dheehantahay, iyo in lagu dadaalo sidii loo noqon lahaa qof bulshadiisa iyo diintiisa wax u tara. Noloshaadu ha noqoto mid barakeysan oo wax-soo-saar leh!
